InSight zmierzyła jądro Marsa
18 marca 2021, 11:24Mars stał się pierwszą po Ziemi planetą, dla której udało się określić średnicę jądra. Próbnik InSight, który wylądował na Marsie pod koniec 2018 roku nasłuchuje fal sejsmicznych z wnętrza planety. To pierwsza w historii misja, której celem jest określenie wewnętrznej budowy Marsa.
Polscy naukowcy podglądają chrząszcza, by zapewnić nam wodę
9 marca 2021, 04:30Chemicy z UMK dzięki obserwacji chrząszcza pustynnego, który potrafi jednocześnie zbierać i odpychać wodę, chcą stworzyć takie membrany, które będą coraz lepiej transportować wodę i zatrzymywać sole oraz inne zanieczyszczenia.
Dziecięce zabawki zanieczyszczone metalami ziem rzadkich wskutek... recyklingu
18 lutego 2021, 14:04Naukowcy z University of Plymouth i University of Illinois at Urbana-Champaign postanowili przetestować nowe i używane plastikowe przedmioty, w tym dziecięce zabawki, opakowania na kosmetyki i wyposażenie biurowe, pod kątem występowania w nich metali ziem rzadkich. Wyniki badań mogą niepokoić.
Naukowcom udało się poznać niektóre właściwości einsteinu
4 lutego 2021, 13:14W Lawrence Berkeley National Laboratory (LBNL) udało się dokonać pierwszych pomiarów długości wiązania atomowego einsteinu. To jedna z podstawowych cech interakcji pierwiastka z innymi atomami i molekułami. Mimo, że einstein został odkryty przed 70 laty, to wciąż niewiele o nim wiadomo. Pierwiastek jest bowiem bardzo trudny do uzyskania i wysoce radioaktywny.
Monarchy na skraju zagłady
20 stycznia 2021, 09:48Zachodnia populacja monarchów – pięknych motyli znanych ze spektakularnej migracji – znalazła się na skraju zagłady. Już przed trzema laty informowaliśmy, że populacja ta zanika w błyskawicznym tempie. Wówczas liczba motyli wynosiła 300 000. Ostatnie liczenie wykazało, że doszło do gwałtownego załamania populacji.
Stukając do wrót pyłowych gigantów
12 stycznia 2021, 11:06Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson, rzucił nieco światła na złożone procesy fizyczne związane z wytwarzaniem pyłu, metali i gwiazd w ewolucji galaktyk. Badacze przeanalizowali dużą próbkę odległych pyłowych galaktyk, wykrytych za pomocą ALMA. Badanie, opublikowane w Astronomy & Astrophysics, ujednoliciło metody obserwacyjne i teoretyczne, znajdując dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym wszechświecie.
Nowa klasa antybiotyków nadzieją na pokonanie lekoopornych bakterii?
31 grudnia 2020, 11:58Bakterie wielolekooporne, które pojawiają się coraz częściej jako skutek nadmiernego stosowania antybiotyków w medycynie, hodowli zwierząt, chemii domowej czy kosmetykach, to jedno z największych zagrożeń dla ludzkości. WHO szacuje, że do roku 2050 lekooporne bakterie rozpowszechnią się na tyle, że każdego roku będą zabijały 10 milionów ludzi. Stąd też pilna potrzeba opracowania nowych środków je zwalczających
Badana m.in. przez Polaków porowata ciecz jonowa została „Cząsteczką roku”
22 grudnia 2020, 15:43Porowata ciecz jonowa, badana m.in. na UAM, wygrała w plebiscycie na cząsteczkę roku 2020. W konkursie ogłoszonym przez czasopismo Chemical & Engineering News można było głosować na opisane w tym roku molekuły nie mające związku z COVID-19.
Naukowcy ustalili, skąd pochodzi rtęć występująca w organizmach z rowów oceanicznych
25 listopada 2020, 04:12Tonąca padlina ryb żyjących w wodach przy powierzchni transportuje toksyczną rtęć do najbardziej odległych i niedostępnych części oceanów, w tym do Rowu Mariańskiego. Większość tej rtęci zaczyna swoją długą podróż do rowów oceanicznych jako zanieczyszczenie atmosferyczne z elektrowni węglowych, górnictwa czy fabryk cementu.
W gniazdach bociana białego powstaje gleba. I to bardzo żyzna
19 listopada 2020, 11:53Naukowcy z Polskiego Towarzystwa Ochrony Ptaków (PTOP) i Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie opisali w periodyku Science of The Total Environment nową glebę ornitogeniczną (powstającą przy przeważającym współudziale ptaków), która wytwarza się w gniazdach bociana białego (Ciconia ciconia). Dzieje się to całkowicie bez udziału skały macierzystej i kontaktu z gruntem. W czasie badań naukowcy wykryli 82 taksony grzybów i 22 taksony owadów; aż połowa grzybów to gatunki nieznane wcześniej nauce.